Ekonomik sistemin farklı bir yapısı ile devletler, finansal alanı etkileme konusunda farklı olanaklara sahiptir. Planlı bir ekonominin varlığında devlet, üretim hacimlerini ve fiyatları tamamen kontrol eder. Aksine, piyasa ekonomisi, finans dünyasının özneleri arasındaki ilişkilerin özgürlüğü ile karakterize edilir.
Teorik açıdan piyasa ekonomisi, arz ve talebin ana rolü oynadığı kendi kendini düzenleyen bir mekanizmadır. Devletin bu faktörlerin her ikisini de etkileme hakkı yoktur. Ancak teorik bilginin genelleştirilmesi yoluyla oluşturulan ideal model, gerçeği tam olarak yansıtmamaktadır. Bu model, yapay olarak yaratılan krizleri, tek ekonomik bölgelerin yaratılması ve parçalanmasını ve küresel finansal sistem üzerinde büyük etkisi olan diğer faktörleri içermemektedir.
Aniden ortaya çıkan olumsuz olgular ışığında, devlet ekonomiye müdahale etmekten başka bir şey yapamıyor. Acil bir durumda, ülkenin liderliği belirli mal grupları için fiyatların yükseltilmesini yasaklayabilir. Bu, her şeyden önce, ekonomik şokların akut bir sosyal krize dönüşmemesi için yapılır. Sonuçta, enflasyonun kışkırttığı büyük çaplı grevler ve protesto eylemleri ekonomiye daha da büyük zarar verecektir.
Devlet, ekonominin belirli sektörlerinin tekelleşmesini önlemek için büyük işletmeleri de etkileyebilir. Federal Antimonopoly Servisi, Rusya'daki bu alandaki mevzuata uyumun garantörü olarak hareket eder. Bu devlet organı aracılığıyla, finansal "devlerin" (ulusötesi şirketler, uluslararası holdingler) faaliyetleri, rekabetin korunması, düzenleyici belgelerin geliştirilmesi üzerinde kontrol gerçekleştirilir.
Devlet, ekonomi üzerindeki doğrudan etkisinin yanı sıra, belirli yasaların kabul edilmesi yoluyla finansal sistemi dolaylı olarak da etkileyebilir. Örneğin, bazı ithal mal grupları üzerindeki gümrük vergilerini artırmaya karar veren hükümet, bunları yurt dışından ithal etmeyi kârsız hale getiriyor. Bunu yaparak hem kendi üreticilerini destekler hem de GSYİH büyümesini artırır.
